درمان نیش زنبور عسل در خانه
بسیاری از دوستداران طبیعت‌گردی، همواره به دنبال راهی برای درمان نیش زنبور هستند. اگر شما هم تاکنون نیش زنبور را تجربه کرده باشید، تایید خواهید کرد که اتفاقی بسیار آزار دهنده است که موجب ایجاد درد شدید و موقتی همراه با تورم، التهاب، سرخی و خارش در ناحیه گزیدگی خواهد شد.
با این حال، موضوع گزیدگی در مواردی هم بسیار جدی تلقی می‌شود. افرادی که به نیش زنبور حساسیت دارند ممکن است در اثر این امر با مشکلات حادی مواجه شده و حتی امکان دارد زندگی آن‌ها به خطر بیافتد.
وقتی زنبور عسل شما را نیش می‌زند، ماده‌ای را در پوست شما آزاد می‌کند. کلیه واکنش‌های التهابی و آلرژیک از وجود همین ماده و ترکیبات آن ناشی می‌شود. جالب است بدانید که روند نیش زدن و آزادسازی ماده یاد شده نهایتا به از دست رفتن جان زنبور منجر خواهد شد! البته، زنبورهای عسل تنها گونه‌ای از زنبورها هستند که پس از یک بار نیش زدن می‌میرند.
آشنایی با واکنش‌های حساسیتی ناشی از نیش زنبور
از عمده‌ترین واکنش‌های آلرژیک ناشی از نیش زنبور می‌توان موارد زیر را برشمرد:
- کهیر
- رنگ پریدگی
- خارش شدید
- تورم زبان و گلو
- تنگی نفس
- بالا رفتن ضربان قلب و نبض
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- سرگیجه
- از دست دادن هوشیاری
در صورت مشاهده علائم و واکنش‌های شدید آلرژیک لازم است شوک آنافیلاکسی ناشی از نیش زدگی ممکن است تهدیدی بسیار جدی برای زندگی فرد به حساب آید. بنابراین، در صورت مواجه شدن با این امر به جای حرکت به سمت مراکز اورژانس هر چه سریع‌تر با این مراکز تماس گرفته و از آن‌ها کمک بخواهید.
درمان نیش زنبور به روش خانگی
در صورت حساسیت نداشتن می‌توانید با استفاده از روش‌های خانگی به درمان نیش زنبور بپردازید. برای این منظور، ابتدا باید بلافاصله محل گزیدگی را تعیین کرده و با کمک ناخن یا لبه کارت اعتباری یا موچین، نیش زنبور را خارج کنید. به این ترتیب، میزان سموم آزاد شده در پوست شما مهار خواهد شد.
سپس، ناحیه گزیدگی را با آب و صابون به خوبی شست‌وشو دهید. مجموعه این فعالیت‌ها در کاهش جذب سم و کاهش تورم و التهاب موثر خواهند بود.>
بهتر است بدانید، اغلب روش‌های خانگی درمان نیش زنبور از پشتوانه علمی کافی برخوردار نبوده و تنها از طریق تجربیات نسل‌های گذشته به ما منتقل شده‌اند.
از موثرترین روش‌های خانگی درمان نیش زنبور زرد می‌توان موارد زیر را نام برد:
عسل به واسطه برخورداری از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضد باکتریایی و ضد میکروبی می‌تواند در کاهش التهاب، تورم، درد و خارش موثر باشد. بنابراین، برای درمان نیش زنبور زرد می‌توانید مقداری عسل را به صورت ضماد بر روی محل گزیدگی بمالید. سپس، روی آن را به مدت یک ساعت با باند استریل بپوشانید.
• جوش شیرین
مقداری جوش شیرین را با چند قطره آب ترکیب کرده و لایه نسبتا ضخیمی از خمیر به دست آمده را بر روی محل گزیدگی بمالید. روی محل آسیب دیده را با باند استریل بپوشانید و حدود 15 دقیقه منتظر بمانید. در صورت نیاز می‌توانید این کار را چندین بار تکرار کنید. این امر به کاهش تورم، درد و خارش ناشی از گزیدگی کمک خواهد کرد.
استفاده از سرکه سیب هم یکی از روش‌های خانگی درمان نیش زنبور به حساب آمده و در خنثی کردن سموم ناشی از گزیدگی تاثیرگذار است. برای انجام این کار، ابتدا مقداری سرکه سیب را در ظرف مناسبی ریخته و با کمک آب رقیق کنید. در صورت امکان، محل گزیدگی را به مدت 15 دقیقه در ترکیب آب و سرکه سیب غوطه‌ور کنید. همچنین، می‌توانید تکه‌ای باند یا پارچه تمیز را به این ترکیب آغشته کرده و بر روی محل گزیدگی قرار دهید.
• خمیر دندان
استفاده از خمیر دندان هم از دیگر روش‌های خانگی درمان نیش زنبور به حساب می‌آید. برخی افراد اعتقاد دارند این امر به واسطه خواص قلیایی خمیر دندان امکان‌پذیر است. اگر این طور باشد، این ماده را نمی‌توان برای درمان نیش زنبور زرد مورد استفاده قرار داد؛ چرا که نیش زنبور زرد به خودی خود از خواص قلیایی برخوردار بوده و خنثی سازی آن با کمک مواد اسیدی اتفاق می‌افتد.
• نرم کننده گوشت (Meat tenderizer)
برخی ترکیبات در بازار وجود دارند که با عنوان نرم کننده گوشت شناخته می‌شوند. این مواد حاوی آنزیمی به نام پاپئین (Papain) هستند که می‌تواند پروتئین‌های موثر در ایجاد درد و خارش را تجزیه کند. برای درمان نیش زنبور زرد، نسبت یک به چهار ماده نرم کننده گوشت را با آب ترکیب کرده و ماده حاصله را بر روی محل گزیدگی بمالید. روی محل را با باند استریل پوشش داده و برای مدت 30 دقیقه منتظر بمانید.
• ترکیب آسپرین و آب
خمیر به دست آمده از ترکیب آسپرین و آب یکی از محبوب‌ترین روش‌های درمان نیش زنبور زرد به حساب می‌آید.
آشنایی با گیاهان و روغن‌های موثر در درمان نیش زنبور
گیاهان زیر از خواص ترمیم‌کنندگی و التیام‌بخشی برخوردار بوده و می‌توانند در درمان نیش زنبور موثر باشند:
• آلوئه ورا
آلوئه ورا یکی از محبوب‌ترین گیاهانی است که برای تسکین و التیام پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورت دسترسی به گیاه آلوئه ورا، کافی است یکی از برگ‌های آن را شکسته و ژل طبیعی به دست آمده را بر روی محل گزیدگی بمالید.
• کرم گل همیشه بهار یا کانولا
کرم کالاندولا یا گل همیشه بهار از خواص ضد عفونی کنندگی برخوردار است و برای بهبود زخم‌های جزئی و تسکین التهابات پوستی به کار می‌رود. برای درمان نیش زنبور، کافی است مقداری پماد کالاندولا را به طور مستقیم روی محل گزیدگی مالیده و آن را با باند بپوشانید.
• روغن اسطوخودوس یا لاواندر
روغن اسطوخودوس از خواص ضد التهابی برخوردار بوده و به کاهش التهاب، تورم و خارش کمک می‌کند. برای درمان نیش زنبور کافی است اندکی از این ماده را با یکی از روغن‌های حامل نظیر روغن نارگیل یا روغن زیتون ترکیب کرده و چند قطره از آن را بر روی محل گزیدگی بمالید.2>
• روغن درخت چای
روغن درخت چای یک ضد عفونی کننده طبیعی است که می‌تواند در درمان نیش زنبور زرد موثر باشد. کافی است چند قطره از آن را با چند قطره روغن حامل مخلوط کرده و بر روی محل گزیدگی بمالید.
• روغن فندق افسونگر (Witch hazel)
فندق افسونگر یکی از بهترین گیاهان دارویی است که به واسطه برخورداری از خواص ضد عفونی کنندگی می‌تواند در درمان نیش زنبور موثر باشد. برای این منظور، چند قطره روغن فندق افسونگر را به چند قطره روغن حامل اضافه کرده و ترکیب حاصله را بر روی محل گزیدگی بمالید. انجام این کار در بهبود التهاب، خارش و تورم ناشی از گزیدگی موثر خواهد بود.
روش‌های سنتی درمان نیش زنبور
موارد زیر از روش‌های سنتی درمان نیش زنبور به حساب می‌آیند:
- کمپرس یخ برای کاهش درد و تورم
- مصرف داروهای تسکین دهنده درد و التهاب نظیر Motrin و Advil
- مصرف کرم هیدروکورتیزون یا لوسیون کالامین برای کاهش خارش و التهاب
- مصرف آنتی‌هیستامین‌های خوراکی برای کاهش خارش و تورم شدید
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در اغلب مواقع، برای گزیدگی به وسیله زنبور نیازی نخواهد بود به پزشک مراجعه کنید. با این حال، در مواردی ممکن است این امر با واکنش‌های آلرژیک شدید نظیر نفس تنگی، کهیر یا سرگیجه همراه باشد. در این صورت، لازم است هر چه سریع‌تر با اورژانس تماس بگیرید. در عین حال، اگر پس از گذشت چند روز محل گزیدگی درمان نشد باید با پزشک خود تماس بگیرید.
سخن آخر
در این مطلب تلاش کردیم شما را با انواع روش‌های خانگی درمان نیش زنبور آشنا کنیم. برای به حداقل رساندن میزان گزیدگی، لازم است در هنگام حضور در طبیعت جوانب احتیاط را رعایت کرده و تا جای ممکن از محل زندگی زنبورها و کندوها فاصله بگیرید. در عین حال، استفاده نکردن از عطریات و محصولات دارای بوهای شیرین، نپوشیدن لباس‌های رنگ روشن یا گل‌دار، پوشاندن مواد غذایی و فاصله گرفتن از سطل‌های زباله هم از دیگر راه‌هایی هستند که امکان قرار گرفتن در معرض گزیدگی را کاهش می‌دهند.