خواص عرق زنیان و طریقه مصرف زنیان
- زنیان
- عرق زنیان چیست؟
- زنیان برای چی خوبه؟
- خواص زنیان برای معده
- طریقه مصرف زنیان برای رفع بلغم
- خواص زنیان و گردو
- خواص زنیان برای لاغری
- خواص زنیان برای پوست و جوش صورت
- خواص زنیان برای دفع سنگ کلیه
- خواص زنیان برای سرماخوردگی
- خواص درمانی زنیان برای ریه
- خواص زنیان برای دیابت
- خواص زنیان برای مردان
- خواص زنیان برای رحم و قاعدگی
- خواص عرق زنیان در طب سنتی
- خواص دمنوش زنیان
- طریقه مصرف زنیان برای ترک اعتیاد
- کاربرد زنیان برای آشپزی
- طرز تهیه نان زنیان پاراتا به روش هندی
- ارزش غذایی زنیان
- عوارض زنیان
زنیان
زنیان (Ajwain) با نام علمی Trachyspermum گیاه بومی مصر است. میوه زنيان کوچک و بیضی شکل به رنگ قهوهای روشن (مایل به زرد) است که بیشتر شبیه دانه است، به هم دلیل به اشتباه آن را بذر یا دانه زنیان میگویند. میوه زنیان از لحاظ شکل شبیه دانه زیره یا رازیانه است و طعمی تند و تلخ دارد. مزه و عطر زنيان بیشتر شبیه آویشن است. علاوه بر مصر، زنیان در مناطق خشک مانند کشورهای ایران، هند و پاکستان نیز کشت میشود. زنیان در طب سنتی با نامهای نانخواه و ننه حوا نیز خوانده میشود. زنیان در طب سنتی طبع گرم و خشک (صفراوی) دارد.
زنیان یک ادویه جادویی در آشپزی است. طعم تند و تلخ زنیان باعث میشود استفاده مقدار کمی از این چاشنی قدرتمند در مزه و رایحه غذا مشهود باشد. زنیان یک چاشنی مهم آشپزی در هند به شمار میرود. طعم و رایحه خوش غذاهای هندی تا حدودی مدیون زنيان است. تمام قسمتهای این گیاه از عطری بسیار قوی برخوردارند. گل، برگ، میوه، بذر و پودر زنیان مانند عرق، دمنوش و روغن آن کاربردهای فراوانی در آشپزی و طب سنتی دارند.
عرق زنیان چیست؟
عرق گیاهی زنیان طبیعت گرم و خشک دارد و از میوه زنیان به روش تقطیر تولید میشود. عرق زنیان مانند میوه آن طعمی تند و تلخ دارد. هرچه غلظت عصاره زنیان در آن بیشتر باشد، میزان تندی و تلخی عرق زنیان هم بیشتر خواهد بود.
استفاده از عرق زنیان در طب سنتی، از گذشته دور مرسوم است. عرق زنیان ضد نفخ و بادشکن است و برای کاهش ترشی معده مفید است. از دیگر خواص عرق زنیان در طب سنتی کمک به بهبود بیماریهای کبد، روماتیسم و گلودرد است. اگر میخواهید بدانید عرق زنیان برای چی خوبه، ادامه مطلب را بخوانید.
زنیان برای چی خوبه؟
مهمترین خواص عرق زنیان برای معده است از جمله: خاصیت ضد نفخ و اسهال، ضدعفونی کردن معده و پاکسازی دستگاه گوارش. درمان سرفه و سرماخوردگی، کمک به درمان آسم، توانایی مقابله با انواع عفونتهای قارچی و باکتریایی، بهبود گوش درد، دندان درد، آنفلوآنزا، مشکلات قلبی، آرتروز و انسداد بینی از دیگر خواص درمانی عرق زنیان به شمار میروند. در مواردی، گیاه زنيان برای کاهش میل جنسی هم مورد استفاده قرار میگیرد.
در ادامه این مطلب علاوه بر کاربرد، زمان و طریقه مصرف عرق زنیان به خواص درمانی زنیان در طب سنتی از جمله خواص عرق زنیان برای معده، خواص زنیان برای لاغری، خواص زنیان و گردو برای زانو درد و بواسیر، خواص عرق زنیان برای جوش صورت و خواص دمنوش زنیان میپردازیم.
عرق زنیان برای چی خوبه؟ فواید عرق زنیان برای معده، لاغری، پوست صورت، سنگ کلیه، سرماخوردگی، آسم، دیابت، رحم و رفع مشکلات قاعدگی از جمله فواید فراوان زنیان برای بدن است. در ادامه درباره عرق زنیان، خواص و طریقه مصرف آن بیشتر بخوانید.
خواص زنیان برای معده
مهمترین خاصیت عرق زنیان برای معده است. عرق زنیان ضد نفخ و درد معده است. از جمله خواص عرق زنیان برای معده میتوان به تقویت معده، کاهش اسید معده، بهبود سوءهاضمه، افزایش حرکات روده و پاکسازی دستگاه گوارش اشاره کرد. عرق زنیان خواص فراوانی برای دستگاه گوارش دارد و برای زخم معده و روده نفخ و رفلاکس معده نیز مفید است.
از فواید عرق زنیان برای معده میتوان به کاربرد عرق زنیان برای زخم معده، معده درد، رفلاکس معده، سوزش معده، اسید معده و عفونت معده اشاره کرد. از موثرترین خواص عرق زنیان برای معده میتوان به بهبود درد معده اشاره کرد. این گیاه دارای ترکیبات الکلی ضعیفی بوده و مصرف آن برای معده مفید تلقی میشود. با توجه خواص عرق زنیان برای هضم غذا خوب است که عرق زنیان را بعد از غذا میل کنید.
خواص عرق زنیان برای زخم معده
عرق زنیان به بهبود زخم مری، معده و روده کمک زیادی میکند. در طب سنتی عرق زنیان برای مقابله با زخمهای دستگاه گوارش از جمله زخم معده توصیه شده است. طبق مطالعات انجام شده، عرق زنیان در بهبود زخم معده ناشی از مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن موثر است.
استفاده از عرق زنیان بعد از هر وعده غذایی به هضم بهتر غذا کمک میکند و در نتیجه از زخم معده پیشگیری میکند. از بین بردن میکروبهای مضر معده نیز خاصیت عرق زنیان برای معده است.
طریقه مصرف زنیان برای معده
در ادامه طرز استفاده زنیان برای معده و کاربردهای مختلف آن برای درد معده، رفلاکس و اسید معده، نفخ و سوء هاضمه، سوزش و عفونت معده توضیح خواهیم داد. دقت کنید که بهترین زمان مصرف عرق زنیان بعد از هر وعده غذایی است.
عرق زنیان برای معده درد
برای کاهش درد معده به مدت یک هفته، روزانه یک قاشق غذاخوری عرق زنیان بعد از غذا میل کنید. نوشیدن یک لیوان مخلوط از عرق زنیان و آب بعد از غذا کاهش باد معده و هضم بهتر غذا کمک میکند.
عرق زنیان برای رفلاکس معده
برای رفلاکس معده و کاهش اسید معده، میوه زنيان را با آب ولرم و اندکی نمک ترکیب کرده و به مدت 10 تا 15 روز، به صورت ناشتا یا بعد از غذا نوش جان کنید.
عرق زنیان برای اسید معده
عرق زنیان خاصیت ضد اسیدی دارد، نوشیدن عرق زنیان اسید معده را کم میکند و از ترش کردن، رفلاکس معده، سوزش و زخم معده جلوگیری میکند.
عرق زنیان برای سوزش معده
اگر سوزش معده دارید، برای رفع نفخ و سوءهاضمه روزانه بعد از هر وعده غذایی عرق زنیان بنوشید، یا اینکه پودر زنیان را به غذای خود اضافه کنید.
عرق زنیان برای عفونت معده
عرق زنیان برای پاکسازی عفونت معده و دستگاه گوارش موثر است. زنیان عفونت باکتریایی روده و کرم روده را کم میکند. روزی سه بار دو قاشق غذاخوری عرق زنیان را در کمی آب حل کرده بعد از غذا مصرف کنید.
طریقه مصرف زنیان برای رفع بلغم
رفع بلغم خاصیت عرق زنیان است، زنیان برای رفع عوارض بلغم مانند رفلاکس معده، نفخ و دلدرد موثر است. زنیان طبیعت گرم و خشک دارد و برای افراد بلغمی مزاج که طبع سرد و مرطوب دارند، مناسب است. به مدت 15 روز بعد از هر وعده غذایی ناهار و شام، نصف فنجان عرق زنیان بنوشید، میتوانید آن را با عسل طبیعی شیرین کنید.
دمنوشهای گرم و خشک بهترین نوشیدنی برای افراد بلغمی است و به کاهش وزن کمک میکند. علاوه بر عرق زنیان، اضافه کردن ادویههایی مثل دارچین، زنجبیل و زعفران به افزایش سوخت و ساز بدن کمک میکند. دمنوش دارچین، بهلیمو، آویشن، بابونه و زنجبیل نیز برای رفع بلغم مناسب هستند.
مطلب مرتبط: خواص انواع عرقیات گیاهی
خواص زنیان و گردو
ترکیب زنیان و گردو برای زانو درد، بواسیر، سلامت قلب، لاغری، تنظیم قاعدگی، پاکسازی رحم و تقویت معده و کلیه مفید است. خاصیت زنیان با گردو برای مردان افزایش میزان اسپرم است. زنیان با گردو که سرشار از چربی سالم است یک خوردنی مناسب برای تقویت سلامت قلب است. مصرف گردو و زنیان به کاهش فشار خون و کلسترول نیز کمک میکند.
زنیان و گردو طبع گرم دارند و همانطور که در طب سنتی توصیه میشود، مصرف این ترکیب برای رفع بلغم موثر است. زنیان و گردو به دلیل طبع گرمی که دارند با رفع سردی کلیه به دفع پروتئین از کلیه کمک میکنند.
یکی از خواص مهم ترکیب زنیان و گردو برای زانو درد است. گردو حاوی اسیدهای چرب امگا3 و آنتیاکسیدان است که برای کاهش درد زانو مفید است. زنیان خاصیت آنتیبیوتیک دارد، بنابراین ترکیب زنیان با گردو یک داروی قوی برای درمان زانو درد است.
مصرف زنیان و گردو برای درمان بواسیر موثر است. برای درمان بواسیر داخلی بهتر است گردو را با زنیان ترکیب کنید. زنیان و گردو را به مقدار مساوی با هم ترکیب کنید و آنها را آسیاب کنید. ترکیب حاصل را در مقدار آب جوش حل کنید و میل کنید. برای درمان بواسیر با گردو و زنیان، این ترکیب را روزی دو بار استفاده کنید.
زنیان و گردو برای معده
همانطور که گفته شد، زنیان و گردو طبع گرم دارند و خوردن ترکیب گردو و زنیان معده را گرم میکند و برای درمان مشکلات معده موثر است. این ترکیب نفخ معده و روده را بهبود میبخشد و یبوست و بواسیر را از بین میبرد. مصرف روزانه 3 تا 5 عدد گردو توصیه میشود.عرق زنیان برای معده درد مفید است. نوشیدن نصف فنجان عرق زنیان بعد از هر وعده ناهار به هضم بهتر غذا کمک میکند و از نفخ و ترش کردن معده جلوگیری میکند.
نحوه مصرف زنیان و گردو: برای استفاده از خواص زنیان و گردو، زنيان و مغز گردو را بطور مساوی آسیاب و مخلوط کنید، در صورت تمایل مقداری سویق سنجد هم به آن اضافه کنید. هر شب قبل از خواب دو قاشق غذاخوری از ترکیب زنیان و گردو میل کنید.
خواص زنیان برای لاغری
عرق زنیان برای کاهش اشتها و لاغری شکم موثر است. عرق زنیان نفخ و سوءهاضمه را رفع میکند، با تقویت معده و جذب بهتر مواد غذایی به لاغری شکم کمک میکند. هضم غذا خاصیت عرق زنیان است، عرق زنیان با هضم بهتر غذا مانع از جمع شدن چربی شکم میشود و با خاصیت مسهل بودن باعث دفع سریع غذا، کاهش جذب چربی و لاغری میشود.
دانههای زنیان مقدار زیادی فیبر دارند با افزایش سوخت و ساز بدن به هضم بهتر غذاها کمک میکنند و در نتیجه با کاهش اشتها از در لاغری شکم موثرند.
مطلب مرتبط: خواص دارچین برای لاغری
مطلب پیشنهادی: خواص سرکه سیب
طریقه مصرف زنیان برای لاغری شکم
برای لاغری شکم، نصف استکان عرق زنیان را همراه با آب ظهر و شب بعد از هر وعده غذایی بنوشید. همچنین میتوانید هنگام غذا خوردن پودر زنیان را به به غذای خود اضافه کنید. یا اینکه روزانه سه بار عرق زنیان را به اندازه نصف فنجان با آب جوش و عسل طبیعی مخلوط و میل کنید. بهترین زمان مصرف عرق زنیان ظهر و شب بعد از هر وعده غذایی است.
خواص زنیان برای پوست و جوش صورت
عرق زنیان برای درمان جوش صورت، سفیدی جای جوش و لک روی پوست و روشنتر کردن پوست موثر است. خاصیت ضد التهاب زنیان به درمان جوش صورت کمک میکند. تیمول موجود در زنیان خاصیت ضد باکتری دارد و با انواع عفونتهای باکتریایی و انگلها مقابله کند.
طریقه مصرف زنیان برای جوش صورت
روش 1: پودر زنیان را با ماست ترکیب کنید و روی صورت قرار دهید. پس از 30 دقیقه صورت خود را با آب گرم بشویید. این روش برای سفید کردن جای جوش صورت مناسب است.
روش 2:
- عرق زنیان را با مقداری آب مخلوط کنید.
- مقدار کمی آب لیموی تازه به آن اضافه کنید.
- با استفاده از یک پنبه تمیز، محلول را روی محل جوش و لکهای روی صورت بمالید.
- حدود 15 دقیقه صبر کنید و سپس با آب ولرم پوست صورت خود را بشویید.
بیشتر بخوانید: درمان جوش صورت با گلاب
خواص زنیان برای دفع سنگ کلیه
مصرف منظم عرق زنیان برای دفع سنگ کلیه موثر است. طریقه مصرف عرق زنیان برای سنگ کلیه: روزانه نصف استکان عرق زنیان را با عسل و سرکه مخلوط کرده و نوش جان کنید. به مدت 10 روز این ترکیب را استفاده کنید تا به حل شدن سنگ کلیه و دفع آن از طریق ادرار کمک کند.
مطلب مرتبط: خواص عرق خارشتر
خواص زنیان برای سرماخوردگی
برای درمان سرفه و سرماخوردگی، استفاده منظم از عرق زنیان توصیه میشود. بخور زنیان هم برای برطرف کردن سردرد، میگرن، سرفه و آثار عمومی سرماخوردگی بسیار مفید است.
طریقه مصرف عرق زنیان برای سرماخوردگی: روزانه 2 گرم دانه زنیان یا پودر آن را به غذای خود اضافه کنید. این کار را به مدت 15 تا 20 روز ادامه دهید. جویدن دانههای زنیان به همراه آب ولرم هم به شکل قابل توجهی به درمان سرفه کمک میکند. بنابراین، بهبود علائم و نشانههای سرماخوردگی و سرفه را میتوان از مهمترین فواید عرق زنیان برشمرد.
خواص درمانی زنیان برای ریه
زنیان برای درمان عفونت ریه و کاهش علائم آسم مفید است. بخور عرق زنیان مجرای تنفسی را پاکسازی، تنفس ریهها را سادهتر و آثار برونشیت را برطرف میکند. مصرف روزانه نصف استکان عرق زنیان برای ریه توصیه میشود. طریقه مصرف زنیان برای ریه: با استفاده از یک قاشق غذاخوری پودر زنیان و مقداری آب خمیری تهیه کرده و آن را دو بار در روز مصرف کند. این مخلوط برای ریه و درمان آسم مفید است.
مطلب مرتبط: خواص بابونه برای درمان سرماخوردگی
خواص زنیان برای دیابت
نوشیدن روزانه عرق زنیان به درمان دیابت کمک میکند. طریقه مصرف زنیان برای دیابت: کافی است یک قاشق چایخوری دانه زنیان را با 4 قاشق چایخوری آب برگ گیاه بکرایی (Bael) مخلوط کرده و 2 تا 3 بار در روز مصرف کنید و از مزایای زنیان برای دیابت و پر ادراری ناشی از آن بهرهمند شوید.
خواص زنیان برای مردان
زنیان تعداد اسپرم مردان را افزایش میدهد، به درمان زودانزالی و افزایش توان جنسی مردان کمک میکند. زنیان شامل مقادیر زیادی مواد مغذی است. یک قاشق چایخوری پودر زنیان و یک قاشق چایخوری عسل طبیعی را به یک لیوان شیر اضافه و هر شب میل کنید.
مطلب پیشنهادی: خواص عرق کاسنی
خواص زنیان برای رحم و قاعدگی
خواص زنیان برای پاکسازی رحم، تنظیم قاعدگی زنان و رفع بوی بد رحم موثر است. اگر سرد مزاج هستید و دوره قاعدگی نامنظم دارید، مصرف روزانه عرق زنیان توصیه میشود. عرق زنیان ضد اسپاسم و ضد درد طبیعی است و به کاهش درد دوران قاعدگی کمک میکند. خانمهایی که خونریزی زیاد و عادت ماهانه نامنظم دارند، بهتر است آب زنیان بنوشند.
طریقه مصرف زنیان برای قاعدگی: یک قاشق چایخوری زنیان را با یک لیتر آب مخلوط کنید و 5 دقیقه آن را بجوشانید و صبر کنید تا خنک شود. این دمنوش زنیان را روزانه میل کنید تا از خواص زنیان برای قاعدگی بهرهمند شوید. همچنین میتوانید روزانه نصف استکان عرق زنیان میل کنید. مخلوط دانه زنیان و رازیانه ترکیب دیگری است که میتوانید برای پاکسازی رحم استفاده کنید.
مطلب مرتبط: خواص عرق بیدمشک برای قاعدگی
خواص عرق زنیان در طب سنتی
عرق زنیان در طب سنتی ایران برای درمان نفخ معده و پاکسازی دستگاه گوارش استفاده میشود. تیمول از مواد مغذی زنیان و دارای ارزش بالایی در طب سنتی است، این ماده به عنوان ضدعفونیکننده معده و بادشکن برای هضم بهتر غذا مفید است. عرق زنیان مدر، ضد نفخ، ضد اسهال و ضد تهوع است، برای ضدعفونی ریه و معده موثر و ضد انگل است.
زنیان دارای مقادیر زیادی فیبر است که به بهبود هضم غذا کمک میکند و برای درمان یبوست مفید است. زنیان مواد مغذی دیگری مانند آهن، کلسیم، فسفر و آنتیاکسیدان نیز دارد. آنتیاکسیدان موجود در عرق زنیان برای تقویت سیستم ایمنی مفید است، در نتیجه در بهبود سرفه و سرماخوردگی نیز تاثیر دارد. زنیان خاصیت ضد التهابی قوی دارد و به رفع لک و جوش صورت کمک میکند.
طبع زنیان در طب سنتی گرم است و برای رفع بلغم توصیه میشود. مصرف زنیان و گردو از جمله روشهای مقابله با سردی مزاج است. پیشگیری و درمان یبوست از دیگر کاربردهای ترکیب زنیان با گردو است.
خواص دمنوش زنیان
دمنوش زنیان از رایحهای قوی و فراموش نشدنی برخوردار است. کمک به درمان سرماخوردگی از موثرترین خواص دمنوش زنیان به شمار میرود. بنابراین، توصیه میکنیم که در فصول بارانی و زمستان از دمنوش زنیان استفاده کنید. برای تهیه دمنوش زنیان، کافی است مقدار کمی دانه زنیان را در یک فنجان چای سیاه یا چای سبز دم کشیده ریخته و در صورت تمایل با عسل، شکر یا شیر مخلوط کنید. افزودن اندکی زنجبیل یا هل هم میتواند مزایای دارویی این دمنوش را دو چندان کند.
مطلب پیشنهادی: خواص عرق نعنا
طریقه مصرف زنیان برای ترک اعتیاد
در طب سنتی، عرق زنیان برای ترک اعتیاد نیز توصیه شده است. عرق زنیان با سرعت بخشیدن به دفع سموم بدن برای ترک اعتیاد بسیار موثر است. عرق زنیان به کاهش استرس و اضطراب و ایجاد احساس آرامش برای فرد معتاد مفید است.
مصرف روزانه 30 میلیلیتر عرق زنیان برای ترک اعتیاد به الکل موثر است. لازم است این کار را به مدت 50 روز ادامه دهید. بهتر است عرق زنیان را شب هنگام و پیش از خواب مصرف کنید. به طور معمول، افرادی که بیش از اندازه الکل مصرف میکنند دچار درد معده میشوند. در این صورت، کافی است یک قاشق غذاخوری تخم زنیان را با آب گرم ترکیب کرده و دو بار در روز نوش جان کنید.
کاربرد زنیان برای آشپزی
برای بهرهمندی از خواص زنیان، زنیان را میتوان در بسیاری از دستورهای غذایی سراسر جهان مورد استفاده قرار داد. این گیاه به واسطه عطر و طعم بینظیر خود، چاشنی منحصر به فردی است که در انواع شیرینی، ترشی، میانوعدهها و غذاها کاربرد دارد. در اغلب موارد، به منظور حفظ رایحه و مزه خوب زنیان، آن را در مرحله نهایی به مواد غذایی اضافه میکنند. عطر و طعم خاص زنیان ناشی از وجود تیمول در این گیاه است. تیمول یک ترکیب شیمیایی فنولی است که از خواص ضد باکتریایی برخوردار است.
زنیان، علاوه بر دارا بودن طعم و عطری بینظیر از خواص دارویی بسیار زیادی نیز برخوردار است. کافی است مقدار اندکی از این ادویه را به غذاهای خود اضافه کنید تا از رایحه و مزه غنی و قوی آن بهرهمند شوید. از مهمترین خواص عرق زنیان این است که به روند هضم غذا در معده کمک میکند. از این رو، میتوان آن را برای کودکان هم مفید دانست.
طرز تهیه نان زنیان پاراتا به روش هندی
نان زنیان پاراتا برای تقویت سلامت عمومی بدن بسیار مفید است. نان زنیان پاراتا را میتوان با پنیر یا انواع خوراکها میل کنید.
مواد لازم برای تهیه نان زنیان پاراتا
- آرد سبوس دار: 3 پیمانه
- دانه خرد شده زنیان: 3 قاشق غذاخوری
- پودر زردچوبه: یک دوم قاشق چایخوری
- پودر فلفل قرمز: یک دوم قاشق چایخوری
- آب گرم: به میزان لازم
برای تهیه نان زنیان، کافی است آرد گندم را در ظرفی ریخته و دانه زنیان، پودر زردچوبه و پودر فلفل قرمز را هم به آن بیفزایید. سپس، آب گرم را به تدریج اضافه کرده و خوب ورز دهید تا خمیری یک دست حاصل شود. میزان آب باید به اندازهای باشد که خمیر نان شل و وارفته نشده و در عین حال، از چسبندگی لازم برخوردار باشد. حدود 15 تا 20 دقیقه صبر کنید تا خمیر به دست آمده اندکی استراحت کند. پس از آن میتوانید خمیر نان را به بخشهای کوچک تقسیم کرده با کمک وردنه صاف کنید و در ماهیتابه قرار دهید. هر دو سوی نان زنیان را به خوبی حرارت دهید.
ارزش غذایی زنیان
زنیان حاوی مقادیر قابل توجهی مواد مغذی و معدنی نظیر، چربی، پروتئین، فیبر، قند و غیره است. هر 100 گرم دانه زنیان حاوی مواد زیر است:
- کالری: 305
- چربی: 25 گرم
- چربی اشباع شده: 5 گرم
- چربی اشباع نشده: 15 گرم
- سدیم: 10 گرم
- کربوهیدرات: 43 گرم
- فیبر: 39 گرم
- پروتئین: 16 گرم
عوارض زنیان
از عوارض مصرف بیش از حد زنیان میتوان به آلرژی و حساسیت، افزایش دمای بدن، سوزش معده، حالت تهوع و گیجی اشاره کرد. خانمهای باردار و نوزادان از مصرف زنیان پرهیز کنید.